EMEĞİN BAŞKENTİ DEDİLER, HAKLARINI YEDİLER Bölüm /2
08 Mart 2022 01:37:30
Bu Hak mücadelesi soylu bir eylemdi…
"Çankaya’nın şişmanı işçi düşmanı" sloganından, "Grev denen olayı kaldırdık" veciz lafına uzanan Türk sağının büyük geleneği içinde bu eylem, işçi örgütlülüğü, toplumsal hareketler ya da politika gibi farklı alanlar için epeyce ders içerir. Ama insan ve toplum bilimleri için de epeyce ders içerir, bu açıdan da üzerine düşünmeye değer önemli bir eylemdir bu. Katılmış olanlar bilir, katılmayanlar da işitmiş olabilir: Yürüyüş güzergâhı üzerindeki bazı yerlere, eylemciler için yöre halkı tarafından yiyecek ve erzak bırakılırdı. Zonguldak-Ankara karayolunu 5-6 km boyunca dolduran kalabalığın her bir üyesi, o yiyecek ve erzak yığınına geldiğinde ihtiyaç duyduğundan çok daha azını alırdı, geriden gelene de kalsın diye. Büyük yürüyüşlerinde madencileri bir araya getiren amaç, amacı kuşatan koşullar, böyle bir ahlâk vermişti onlara…”
*
Kozlu’da 263 Madencimiz Şehit oldu. Hamit Kalyoncu Dostum, “Acılı ezgiler dillenir Kozlu’dan Karadon’a” dedi. Mehmet Başaran: “Ağıtlara yakın durur Zonguldak” derken Şevket Yücel: “Kiraz bakışlı çocuklarlardan” söz etti. Şairim Ahmet Özer: Ah Zonguldak/Rüştü Onur’un bitmeyen memnuniyeti/Kömürün damarında bir büyük Grizu/ve sürgün nisanlarda bir sevda yalımı” dedi. Şahin Şentürk: “O kömürü/Kömür onu devşirir/Bir çakır gözleri/Kara olmayan/ 0 da kömür bakar” derken, İbrahim Yıldız, “Zonguldak’ta bir ev/Köprüden geçirir/Merdivenlerden çıkarır/Zonguldak’ta bir ev/Kapısı kapalı şimdi/ Yıllardan beri” diyerek sevdasını anlatır. Yiten 263 can, yüzlerce babasız çocuk, binlerce dul demektir bu…
*
Maden, bütün Anadolu illerinden Zonguldak’a göçü özendirdi. Coğrafyasında 30 yıl önce Karabük ve Bartın il yapıldı. Kalkınmada öncelikli yöre ilan edildi ama bu fırsatı değerlendiremedi. Orman, Su, turizm ve ulaşım zengini Zonguldak ne yazık ki, iktidarların arpalığı olmaktan kurtarılamadı. Kara, deniz, hava ve Demiryolu ulaşımına sahip turizm beldesine sahip… Demir Çelik, Kâğıt, Ağaç Sanayi, nakliyeci bir ekonomisi olan bir kenttir. Bunun dışında Edebiyatta sanatta Anadolu’ya öncülük yapmıştır. Göç almıştır. Ne var ki, 30 yıldır göçen, çöken, bir şehir konumundadır. Kısacası kıymeti bilinmemiştir… 1961 Yılında yurtdışına göçün başlamasıyla Ekonomisi canlanan Zonguldak ve yöresi; bir süre altın yılını yaşasa da; halka açık şirketler ve Kooperatifçilik, yoğun yapılaşma gibi nedenlerle tersine göç başlamış; sanayi ve maden kentlerinde mahalleleri olan bir Zonguldak var yadsınamaz bir gerçek de budur.
*
Bir başka Zonguldak daha var: Romanı henüz yazılmayan bir kettir aynı zamanda. Cumhuriyetle birlikte 197O’e kadar edebiyatta ve sanatta bir altın devir yaşamış; dönemin sanat-edebiyat ve eğitim ustaları, çeşitli nedenlerle Taşraya öncülük eden şehir unvanına da sahiptir aynı zamanda. Bu konuyu bir başka yazımda anlatacağım. Demokrat Parti iktidarının Halk Evlerini, Köy Enstitülerini kapatması sonucu; Laik-Demokratik-sosyal ve Kültürel yozlaşmaya neden olduğu bir süreçtir. Yazacağım bunu da…
ETİKETLER : Yazdır