ZONGULDAK’IN LOGOSU…
12 Ocak 2021 19:50:43
Yeri geldi, başa saracağım:
Bugün Zonguldak diye anılan merkez ilçe, 1865 yılına kadar Gaca köyünün Elvan mahallesi sınırları içinde kalan “gayrımeskun” (üzerinde yerleşim olmayan) bir “mevki”ydi. Gaca köyü de Ereğli livasına (ilçe/kasaba) bağlıydı. Zonguldak, eski yazışmalarda “Zonguldak nam mevki” olarak tanımlanıyordu.
Zonguldak adı ise, sazlık, bataklık anlamına gelen “Zungalık” sözcüğünden türetilmişti. Eski metinlerde bu isim, Zonguldak’ın ilk yerli madencilerinden Süleyman Sırrı Beyin babası Ahmet Ali Ağa’ya izafe ediliyordu. Zungalık, zaman içinde “Zonguldak’a, dönüşmüştü.
Kömür madeninin Ereğli’de bulunduğunu ve yine Ereğli sınırları içine 1848 yılında işletmeye açıldığını biliyoruz. 1848-1865 arasında maden işletmeciliği Kandilli-Kireçlik üzerinden Kozlu'ya ve oradan da merkeze kaydı. Bu şekilde kömür ocaklarının çevresinde hızlı bir yerleşim yaşanmaya başlandı. 1893 yılında Zonguldak limanının inşaasıyla yerli-yabancı sermaye akını yoğunlaştı, nüfus arttı. Ancak, buna karşın, Zonguldak, 1896’ya kadar, Ereğli livasına bağlı bir “mevki” olarak kaldı; bu tarihte kaza (ilçe) merkezi oldu. 1920’de mutasarraflık (sancak: il ile ilçe arasındaki bir idari mevki) ilan edildi, 1 Nisan 1924’te de il merkezi haline getirildi.
Bu bilgileri tazelememin nedeni şu:
Zonguldak’ı vareden kömürdür, emektir, maden işçileridir.
Ve Zonguldak Cumhuriyetin ilk sanayi kentidir. Bir başka deyişle, Emeğin Başkenti’dir.
Bugüne geliyorum:
Birkaç gün önce, Zonguldak valiliğinin (Zonguldak’ın) logosu değiştirildi. Yeni logodan kömür emekçileri ve genel olarak emeği simgeleyen tüm figürler hatta Karadeniz bile atıldı ! Onun yerine, Cumhurbaşkanlığının forsunu çağrıştıran bir logo konuldu.
Birkaç yıl önce de bir sayın vali, eski logoyu aıp yerine masonik bir sembol koymuştu.
İtiraz etmiştik.
Daha sonra gelen bir başka sayın vali, itirazımızı haklı bulup eski logoya dönmüştü.
**
Zonguldak, dedim ya, sıradan bir kent değildir. Maden işçilerinin azgın sömürüye göğüs gererek kanı ve canı pahasına yoktan varettiği bir kenttir. “Zungalık”ı, Zonguldak yapan kömür ve emektir.
Kömürü ve kömür emekçilerini logodan çıkarttınız mı, geriye “Zungalık” kalır !
Şunu kabül ediyorum:
Değiştirilen logo, grafik sanatı açısından çok başarılı bir çalışma değildi. Ama, Zonguldak’ın ta kendisiydi, ruhuydu. Logolar kentlerin ruhudur. Karakteridir.
Kaldırılan logonun ben de sitilize edilmesini önermiştim. İçerik aynı kalmalı , figürler sitilize edilmeliydi…
Ama, tümden kaldırmak…Kömürü, emeği, emekçileri dışlamak…Karadeniz’i bile buharlaştırmak…
Ben bir Zonguldak çocuğu olarak bunu kabül etmiyorum!..
**
Biz Zonguldak çocukları kömürümüzle övünürüz…
Maden emekçileri gururumuzdur…
Tüm Karadeniz kentleri gibi denizimiz başımızın tacıdır.
Ekmeğimizi kömürden ve denizden yeriz…
Zümrüt gibi dağlarımız vardır.
Bizi biz yapan…
Bunlarsız bir logo, bizsiz logodur.
Bizi bizden almak…
İşte bu olmaz !..
ETİKETLER : Yazdır
Üstadım, çok doğru ifade de bulunmuşsunuz.zonguldagimizdan bir değer yoksa logo nasıl zonguldakliları temsil edecek.
- s.
- 1