“GÜÇLENDİRİLMİŞ PARLAMENTER SİSTEM”?
01 Ekim 2021 15:29:04
Ülkü Ocakları mesajı kime ? başlıklı yazımda, birkaç sözcüğün dizgide düşmesi ve tashihte de atlanması sonucu bir anlam boşluğu olmuş. Yazının kilit cümlesi olan “MHP ile koalisyonu boz ve seçime git” cümlesinin doğrusu şöyle olacaktı:
“MHP ile koalisyonu bozup HDP ile anlaş ve seçime git…”
**
Esas sonuya girelim şimdi…
Cumhurbaşkanı Erdoğan parlâmenter sisteme kapıyı kapattı. “Güçlendirilmiş parlamenter sistem” isteyen muhalefetin kuyruğuna takılmayacaklarını söyledi. Başkanlık sistemini övdü…
Şurada burada dile getirilen, Başkanlık Sistemi’nin revize edileceği söylentilerine hiç girmedi ayrıca. Böyle iyiyiz demeye getirdi…
Muhalefet’se (şimdilik beş parti) parlâmenter sisteme dönülmesi için istişari mahiyette toplantılar yapıyor şu sıralar. İlke olarak anlaşmış gibiler, ama henüz ortada bir taslak da yok. Ayrıca, “güçlendirilmiş” sözcüğünün içeriğine ilişkin ipuçları da…
Kafa kafaya verdiler, çalışıyorlar…
Belki ironiktir ama, parlamener sistem, 18. yüzyılda, monarşinin kutsal kalelerinden olan İngiltere’de doğdu ilk, sonra avrupanın öteki ülkelerine yayıldı.
Sistemin özü, yasama (meclis) ile yürütme (hükümet) arasında güçler ayrılığı ilkesine yaslanan dengeli bir birlik kurmaktır. İki güç, ülkeyi, işbirliği temelinde yönetmek.
Başkanlık sisteminde ise yasama ile yürütme birbirine sırtını döner, tüm gücü tek kişi elinde toplar…(Bizim eşi bulunmayan Başkanlık sistemi’mizde tüm güç tek kişide toplanmaz sadece, tüm kararları da Başkan alır.)
Muhalefetin hedefi, geçmişteki deneylerden de yararlanarak, daha demokratik ve işlevsel bir sistem kurmak gibi gözüküyor…
Hoş zaten parlamenter sistem, deneysel bir sistemdir; ülkenin koşullarına göre farklılıklar gösterebilir.
Muhalefet en iyisini üretme peşinde…
**
Sanıyorum, sisteme ilişkin olarak AKP de birşeyler yapacak. Bu birşeylerin en çok dile getirileni, yarı-başkanlık sistemi ! Kişisel görüşüm Erdoğan, yasamanın biraz daha öne çıkacağı bir sisteme dönülmesini bir seçim taktiği olarak belki seslendirebilir, ama kazanırsa asla uygulamaz.
**
Muhalefetin en önemli sorunu, seçimin kazanılması halinde Güçlendirilmiş Parlâmenter Sistem’e nasıl geçileceği sorusunda odaklaşıyor. 5’leri en çok zorlayacak konu bu olmaya aday bence…
Çünkü zamanında veya erken, mevcut sisteme göre, cumhurbaşkanı ayrı, milletvekilleri ayrı seçilecek. Muhalefetin adayı cumhurbaşkanı seçilirse, şu an bilinemeyen bir süre (iki yıl deniliyor) Erdoğan’ı yetkilerini taşıyacak, parlamento da güçlendirileceği günleri bekleyecek…
Parlâmenter sisteme geçilmesi için yeniden seçime gidilmesi, anayasanın değişmesi, cumhurbaşkanının temsili bir konuma kayması, yürütmenin yasamanın içinden çıkması gibi bir süreç gerektiriyor…
Hadi biraz şakalaşalım:
Muhalefetin adayı cumhurbaşkanı seçilir de, hadi artık sistemi değiştirelim diyenlere “bakarız” derse ne olacak ?
İyi Parti Genel Başkanı Akşener’in çok da beklenmedik bir şekilde başbakanlığa aday olduğunu açıklaması, böyle bir kaygının dışavurumu olabilir mi ? Bir uyarı?..
ETİKETLER : Yazdır
Hdp nin Pkk nın siyasi uzantısı olduğunu türkiyede bilmeyen yok hala bu durumu görmezlikten gelen ikdidar ve mualefet partileri bunların hala meclisde olmasının tek sorumlularıdır hala bu partiyle oy kazanma derdine girip işbirliği yapanların bu zamana kadar şehit olan asker polis öğretmen vatandaş ahı altında ezileceklerdir.bunlar neye göre vatanseverlerdir.
- s.
- 1