Dolar-enflasyon ilişkisi ?
Bizim gibi çift (lira-dolar) paralı ülkelerde dolar fiyatının yükselmesi ile enflasyonun yükselmesi aynı anlama gelir.
Aslında klasik enflasyon tanımı ya da argümanı daha farklıdır: Enflasyon arz-talep dengesizliği doğurur. Enflasyonu talebin (paranın) fazla arzın (malın-ürünün) az olduğu dengesiz ortamda doğar; fazla, talep yetersiz ürünlerin fiyatını arttırır. Enflasyon fiyat artışı demektir.
Ancak, bizim gibi arz-talep dengesi daha çok dışalımla kurulmaya çalışılan ülkelerde araya yabancı para da girer. Yabancı paranın (doların diyelim) yetersizliği fiyatının yükselmesine neden olur, o da enflasyonu tetikler.
Doların fiyatının artışında temel etken ekonomiktir ama, tek etken bu değildir; artışta siyasi ve psikolojik etkenler de rol oynar, hatta meteorolâjik etkenler…
**
Dolar aldı başını gidiyor ! Bu satırların yazıldığı saatlerde bir doların fiyatı 42 lira 42 kuruştu.
Dolar fiyatının yükselmesi doğal olarak enflasyonu tetikliyor. Bu öngörülebilir bir olasılık gerçi, ama her zaman olduğu gibi bu kez de bir sapma var, dolar daha hızlı artıyor.
Soru şu:
Doların artışı TÜİK’in Kasım verilerine aynen yansıyacak mı ? Aralık’la birlikte öngörülen aylık/yıllık enflasyon artışı TÜİK verilerinde yerini bulacak mı ?
Bu soruları açmamızın nedeni TÜİK’in verileriyle enflasyon oranının bir türlü örtüşmemesidir. Dolar fiyatına koşut olarak fiyatlar/enflasyon artar, ama bu olay genelde TÜİK verilerinde gözükmez, bu yüzden asgari ücret ile memur ve emekli zamlarının oranı düşük kalır.
Bu kez de böyle mi olacak ?..
Yeni Ufuk
Haber :