Tunalı Hilmi içki ve tütün düşmanı mıydı ?

Yeni Ufuk’un Görüşü

Kdz. Ereğli Belediyesi, Cumhuriyet öncesi Kdz. Ereğli’de kısa bir dönem kaymakamlık yapan Tunalı Hilmi’nin heykelini yaptırıp kentin ön görünen alanlarından birisine dikti.

Tunalı Hilmi, Jöntürk ve İttihat Terakki kökenli seçkin bir Osmanlı ve Cumhuriyet aydınıdır.

1.Abdülhamit despotizmine karşı ilk mücadele bayrağını açanlardandır.

Daha sonra Cumhuriyet Devrimine çeşitli alanlarda katılan ve etkinliklerde bulunan, Bolu ve Zonguldak milletvekili olarak Cumhuriyet devriminin ilerlemesine katkılarda bulunan, işçi haklarına sahip çıkan bir hürriyet ve demokrasi kahramanıdır. Ereğli ile ilintisi, Osmanlı döneminde iki yıl kaymakamlık yapmasıdır.

Ereğli kaymakamlığı sırasında da görülen demokratik ve sosyal etkinlikleri arasındaki Evlendiriciler Cemiyeti, sosyal etkinliklerine bir örnektir. Tunalı, bu cemiyet ile çocuk evlendirmelerine de tavır almıştır.

Belediyenin Tunalı’nın haykelini kente kazandırması doğru bir karardır.

Bir yerel tarihçimiz, 100.yılın eşiğinde Kdz. Ereğli sempozyumuna sunduğu “tebliğ’de, Tunalı Hilmi’nin Ereğli kaymakamlığı sırasında bir de, “Osmanlı İçki Düşmanları Derneği” adı altında dernek kurdurduğunu iddia etti.

Şöyle diyordu:

“…Bir diğer ilginç konu ise, yine Kdz. Ereğli’de kurulan Karadeniz Ereğlisi Osmanlı İçki Düşmanları Cemiyeti’dir. Bu Cemiyet, Tunalı Hilmi Bey’in vasıtasıyla Kdz. Ereğli’de kaymakam olduğu sırada yine onun destek ve teşvikiyle kurulmuştur…”

Bu iddia doğru mudur ?

Yazar, bu iddiasını doğrultacak bir kaynak sunmuyor. Bu yüzden iddiası, ispatlanması zorunlu soyut bir iddia olarak boşlukta duruyor.

Yazarın iddiası, Tunalı Hilmi’nin özgürlükçü/aydınlanması ve demokrat kimliği ile de çelişiyor ayrıca… Uzun yıllar Batı’da yaşamın, fikirleri, eylemleri ve kılık-kıyafeti ile karşımıza tipik bir Cumhuriyet aydını olarak çıkan Tunalı Hilmi’nin, sadece içkinin değil, tütün çay ve kahvenin de yasaklanması için Cemiyet kurduğu idiası, Tunalı Hilmi’ye dinci/şeriatçı bir profil çizilmesi anlamına geliyor ki bu kabül edilemez.

Ereğli Belediyesi kente,bir özgürlük ve demokrasi kahramanına vefa olarak O’nun heykelini dikti. 4. Murat özentisi fanatik bir dincinin değil !

Yazar, iddiasını ispatlamak zorundadır. Tunalı Hilmi’nin aydınlık kimliğine tutucu kılıflar uydurmaya çalışmak onun hatırasına da saygısızlık oluyor çünkü.

Yeni Ufuk

Haber :