Parayla haber yapmak…
Yeni Ufuk’un Görüşü
Yerel basına yöneltilen en harcıalem suçlama, “parayla haber yapıyorlar” şeklindedir.
Basın mensuplarının bu konuda birbirlerini suçladıkları da olur.
Bu yaklaşım, parayla haber yapmanın çıkarcılık, haysiyetsizlik mesleğe ihanet, vb. olduğu şeklinde bir sonuca varır.
Oysa haber de, bir metadır. Piyasa ekonomisinin kurallarına tabidir.
Örneğin, bir gazete veya ajans muhabiri, belirli bir harcama yaparak haber üretir ve ürettiği haberi/haberleri, karşılığını ya maaş şeklinde toplu alarak veya (eğer serbest muhabir ise) parça başı olarak satar.
Yani, haber parayla üretilen ve parayla alınıp satılan bir metadır. Yayın organları da öyledir…Onlar da birer haber ve yazı üretim merkezi ve ticarethanedir. Bedava haber üretmek diye bir şey olmaz. Haber parayla yapılır.
Bunu geçiyoruz…
00
Parayla haber yapmak kavramı, güdümlü ya da isteğe bağlı haberciliğin kapsamına girer. Bu da ikiye ayrılır:
- İlan içerikli “haber” yapmak
- Para karşılığı şunu-bunu övmek veya yermek…Mesleki terminolojiyle, yalakalık ve/veya tetikçilik yapmak.
İlan içerikli haber yapmak mesleğin içinde vardır. Bunlar, ya üstköşesinde “bu bir ilandır” açıklaması ile yayınlanır veya uyarı koymadan yayınlanır. Reklama girer. Meslek ayıbı değildir.
Meslek dışı olanı ikincisidir. Belirli bir ücret karşılığı yalakalık yapmak ve/veya yermek şeklinde kendini gösterir.
Bu iş, bir yayın organını tümüyle kapsayabileceği gibi, münferit şekilde de yapılabilir.
Parasını alıp över…
Parasını alıp hedef gösterilen kişi veya kurumu yerer…
Parası karşılığı birilerini övmek, etik değildir, ama sonuçta kişi haklarına zararlı bir şey de değildir bu. Ayrıca kendisini/kurumunu övdürenden çok, yalakalık yapanın mesleki değerini düşürür. Toplumdan ilgi de görmez övgüler.
“Parayla haber yapmanın” tam karşılığı, tetikçiliktir.
Tetikçilik bir tür kiralık katil modudur. Haysiyet cellatlığına girer. Bir kalem insanının mesleki açıdan dibe vurması olayıdır ! Süzme ahlaksızlıktır ve suçtur. Suçtan kaçmak için çeşitli yöntemler kullanılması sorunun özünü etkilemez.
Tetikçilik, eğer, belden aşağı/sapık bir uslupla yapılıyorsa, mesleğin katı atığıdır, lağımdır !
Tetikçilik de ikiye ayrılır :
Serbest tetikçilik…
Kadrolu tetikçilik….
Serbest tetikçi parasını ödeyene çalışır. Ayrım yapmaz.
Kadrolu tetikçilik, maaş yada toplu bir para karşılığı patronlarının manipülasyonuna bağlı tetikçiliktir. Patron övülür, patronu eleştirenler veya O’nun işaret ettikleri yerilir…
Bir gazeteci/yazar, ideolojik formasyonuna ters bir yayın organında çalışabilir. Eğer kalemini özgürce kullanabilirse, kimyasına ters bir gazetede çalışması etik-dışı değildir. Sonuçta bir emekçidir O.
Kötü olan, patronuna yalakalık yapmak için, onun hedef gösterdiği kişilere/kurumlara saldırmaktır ki, lağımın kaymağıdır !
Para ile haber yapmak/yazı yazmak kavramı, serbest tetikçilerin yanısıra bunları da içerir.
00
Bu anlamda parayla haber yapılması olayı, şu veya bu şekilde, bağımlı yayın organları ile gazeteci/yazarları kapsar.
Bağımsız yayın organları ile kalemler, eğer birilerini veya kurumları övecek veya eleştirecekse, bağımsız iradeleri ile yaparlar bunu. Patronları olmayanlar bu konuda daha avantajlıdır. Çünkü özgürdürler.
Örneğin Yeni Ufuk’un patronu yok. Çünkü, kağıt üzerindeki patronu da 57 yıllık bir basın emekçisi…
00
Her zaman söylüyoruz:
Tarafsız gazete/gazeteci diye bir şey yoktur.Bağımsız gazete/gazeteci vardır.
Bağımsızlar, eğer herhangi bir konuda taraf olacaklarsa, buna özgür iradeleriyle kendileri karar verir.
Yeni Ufuk gibi…
Yeni Ufuk
Haber :