Azize Barbara mı, Uzun Mehmet mi ?

4 Aralık “Dünya Madenciler Günü”, Azize Barbara adına kutlanan ve gerçekte madencilikle hiç ilgisi bulunmayan bir Yortu Günü’dür.

Yortu’ya adını veren Azize Barbara’nın gerçekte yaşadığına ilişkin kesin kanıtlar elde edilemediği için 1969 yılında yortu, klise takviminden çıkartılmıştır.

1969 yılından bu yana Dünya Madenciler Günü’nün bir hikayesi bulunmamaktadır.

Klisenin 1969 yılında reddettiği öyküye göre, bakire Barbara, Hristiyanlığın ilk döneminde yaşamış bir putperestin (Dioscoros) kızıdır. Putperest, kızının Hristiyanlığı kabul etmemesi için onu koruma altına alır. Ancak, buna karşın Barbara Hristiyanlığı kabul eder ve babasının gazabına uğrar.

Babası, Barbara’yı Romalı Prefectus’a teslim eder, öldürülmesini ister. Ancak red yanıtı alınca bu kez kızını başını keserek kendisi öldürür. Evine dönerken o da yıldırım çarpması sonucu ölür.

Barbara bu şekilde ilk din şehitlerinden birisi olur. Azize ilan edilir.

Öykü budur.

Barbara, madencilerin değil, topçuların koruyucusudur. Gökgürültülerinde, fırtınalarda yardıma çağrılır. Gerçi öykünün İzmit versiyonunda madenden sözedilir ama kabül gören bile hikaye değildir bu.

Yortu, 1930’lu yılların başlarına kadar Zonguldak’ta da Fransız kolonisi tarafından kutlanıyordu. Fransızların ocaklarında çalışan Türk işçiler de yortuya katılmaya zorlanıyordu.

Fransız klişesi de misyonerler aracılığı ile madenciler arasında Hristiyanlık propagandası yapıyorlardı. Yortu, emperyalist kültür kuşatmasının bölgedeki ritüellerinden birisi haline gelmişti.

Zonguldak Halkevi’nden toplanan aydınlar, Uzun Mehmet’i anma ve kömür bayramını, 1932’de, Barbara yortusuna bir kontr gün olarak ortaya çıkartmışlardı.

Barbara yortusunun hala Zonguldak’ta da “madenci günü” göndermelerine konu olması, tarihsel gerçeklerle çelişen anti-milli bir kabullenmedir. Özellikle GMİS bu konuda dikkatli olmak zorundadır.

 Yeni Ufuk

Haber :